สมาพันธ์แพทย์แผนไทยแห่งประเทศไทย (สพท.)

ตอนที่ ๓๓ การแพทย์แผนไทย ในสมัยรัชกาลที่ ๓ (ตอน ๔)

โดย สันติสุข โสภณสิริ

สมัยรัชกาลที่ ๓ (พ.ศ. ๒๓๖๗-๒๓๙๔)

ตำรายาศิลาจารึกในวัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม (วัดโพธิ์) ที่รัชกาลที่ ๓ โปรดเกล้าฯ ให้จารึกไว้เมื่อ พ.ศ.๒๓๗๕

(และในปี พ.ศ. ๒๕๐๕ สมเด็จพระวันรัต (ปุ่น ปุณณสิริ) ได้ขอให้โรงเรียนแพทย์แผนโบราณวัดพระเชตุพนฯ จัดพิมพ์ไว้

เพื่อรักษาต้นฉบับเดิมมิให้สูญหาย) เนื้อหาของตำรายาจะกล่าวถึงอาการของโรคก่อน มีการแก้ด้วยวิธีไสยศาสตร์ และมี

ยาแก้ซึ่งมักมีหลายขนานสำหรับใช้เป็นลำดับรองลงมา เมื่อยาขนานแรกๆไม่ได้ผล ยาแต่ละขนานประกอบด้วยยาสมุนไพร

มีทั้งพืชวัตถุ สัตว์วัตถุหลาย ชนิดตั้งแต่ ๑๐ กว่าชนิดขึ้นไป ไปจนถึง ๕๐ ชนิด แต่ไม่กล่าวถึงสรรพคุณของยาสมุนไพร

แต่ละชนิดเดี่ยวๆ

รัชกาลที่ ๓ ทรงโปรดเกล้าฯให้สืบเสาะหาตำรายาที่ศักดิ์สิทธิ์ ตำราลักษณะ โรคทั้งปวงตามพระราชาคณะ ข้าราชการ

ตลอดจนราษฎรมาจารึกในแผ่นศิลา โดยผู้ถวายตำรายาต้องสาบานว่า ยาขนานนั้นตนได้มามีสรรพคุณดี แล้วให้พระยาบำเรอ

ราชแพทย์ตรวจอีกทีก่อนนำไปจารึก

กล่าวได้ว่า วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม เป็นเสมือนมหาวิทยาลัยเปิดทางด้านการแพทย์แผนไทยแห่งแรกของ

ประเทศไทย โดยประสงค์ให้ความรู้วิชาแพทย์แผนไทยเผยแพร่สู่สาธารณชนในวงกว้าง

(ปรับปรุงจากเอกสารที่ตีพิพม์ครั้งแรกใน "รายงานการสาธารณสุขไทยด้านการแพทย์แผนไทย การแพทย์พื้นบ้าน และการแพทย์ทางเลือก 2552-2553 (สิงหาคม 2553)" )

(ต่อตอนที่ ๓๔ การแพทย์แผนไทย ใน สมัยรัชกาลที่ ๓ (ตอนที่ ๕)